ADHD & ADD

Wat is ADHD?

ADHD is de afkorting van Attention Deficit/Hyperactivity Disorder. In Nederland spreken we vaak over een aandachtstekortstoornis, waarbij wel of juist geen sprake kan zijn van hyperactiviteit. Er worden drie soorten onderscheden, te weten:

  • ADHD-I, het overwegend onoplettende type (ADHD Predominantly Inattentive Type). Dit is het type waarbij vooral sprake is van ernstige en aanhoudende aandachtszwakte (moeite om de aandacht in het hier-en-nu te houden, dromerig type). Dit wordt ook wel het ADD-type genoemd.
  • ADHD-H, het overwegend hyperactieve en impulsieve type. Hier is vooral sprake van ernstige en aanhoudende impulsiviteit en hyperactiviteit;
  • ADHD-C, het gecombineerde type. Zowel de problemen van het onoplettende als het hyperactieve type zijn aanwezig. Dit type ADHD komt het meeste voor. 

Wie bepaalt of je ADHD hebt?

Elke arts is bevoegd om de diagnose ADHD te stellen, maar de stoornis wordt doorgaans vastgesteld door een psychiater, psycholoog of door een orthopedagoog met in ieder geval een basisaantekening psychodiagnostiek (BAPD). Deze zijn hiervoor specifieker opgeleid. Alleen een arts is bevoegd om eventueel medicatie voor te schrijven.

Voor het diagnosticeren kunnen verschillende tests en observaties worden gebruikt. Er bestaat geen standaardtest. Het is niet altijd gemakkelijk om het juiste type te bepalen. De overgangen tussen de verschillende typen verlopen vloeiend. Ook verschillen de combinaties van eigenschappen per individu. Jongens met ADHD kampen vaker met hyperactiviteit, impulsiviteit en gedragsproblemen, terwijl meisjes met ADHD wat vaker van het ADD-type zijn.

Voor de diagnose worden de DSM criteria gehanteerd. De DSM is een Amerikaans handboek voor diagnose en statistiek van psychische aandoeningen dat in de meeste landen als standaard in de psychiatrische diagnostiek dient. 

Wat betekent het als je ADHD hebt?

Het gedrag van mensen met ADHD wordt door de omgeving in meer of mindere mate ervaren en omschreven als storender, dominanter, opdringeriger, lawaaieriger en soms agressiever dan normaal. Als gevolg daarvan kunnen mensen met ADHD in een situatie geraken dat zij sociaal worden uitgesloten. Deze gedragingen kunnen, samen met het aandachtstekort, de schoolprestaties van het kind negatief beïnvloeden. Ook voor de ouders betekent een kind met als diagnose ADHD een extra belasting, die kan leiden tot extra stress en spanningen binnen relaties en in het gezin. Wanneer ook nog één of beide ouders ADHD heeft is de last voor het gezin erg groot. Van belang is, of in dat geval ook bij de ouder de ADHD reeds is vastgesteld.

Volwassenen met ADHD zijn gebaat bij het vinden van structuur en werk waarin men kan functioneren. Men kiest soms onbewust een omgeving waar men minder last ervaart. De overbeweeglijkheid vermindert in de loop der tijd meestal wel in meer of mindere mate. De symptomen kunnen gepaard gaan met aanhoudende emotionele en sociale problemen. In het geval dat de ADHD'er in de maatschappij niet zijn juiste plaats en omgeving weet te vinden en de maatschappij onvoldoende begrip toont en te weinig ruimte biedt tot ontplooiing, kan werkloosheid, criminaliteit en misbruik van genotsmiddelen het gevolg zijn. Aan de andere kant kunnen de speciale eigenschappen die ADHD met zich meebrengt ook positieve effecten opleveren. Door hun onconventionele manier van denken kunnen mensen met ADHD anders en op een verfrissende manier tegen vanzelfsprekende zaken aankijken, wat vaak verrassende resultaten kan opleveren. Creativiteit, vindingrijkheid en vernieuwing gaan vaak samen met ADHD.

Wat kun je doen aan ADHD?

ADHD is niet te genezen. Wel kunnen met behulp van medicijnen de symptomen worden verminderd. Vaak heeft dit een positieve invloed op het sociaal functioneren, waardoor het effect zeer groot kan zijn. Medicijnen kunnen ook de niet-medicinale behandelingen ondersteunen. De behandeling van ADHD bestaat uit een op het individu afgestemd behandelprogramma, dat vaak medicatie en psychologische, educatieve, sociale en voedingsinterventies omvat. Voor het maximale succes moeten de ADHD'er en zijn of haar ouders/partner, andere familieleden en leerkrachten/schoolleiding actief bij het behandelplan betrokken worden. Lotgenotencontact wordt hier zeker ook belangrijk in gevonden.

Kinderen met ADHD vragen om een specifieke pedagogische benadering. Handvatten daarbij kunnen zijn:

  • Structuur in de dag en tijd. Dit kan bijvoorbeeld door gebruik te maken van dagritmekaarten en twee klokken. De ene klok geeft de tijd aan, de andere klok wordt gezet op de tijd waarop een activiteit afloopt of begint.
  • Regelmaat.
  • Voorbereiden op veranderingen.
  • Aanleren om eerst te stoppen, dan te denken en tenslotte te handelen.
  • Ontladingsmomenten om energie te laten wegvloeien.
  • Belonen en complimenteren.
  • Benoemen van gewenst gedrag.
  • Taken waarbij verantwoording gedragen wordt en waarbij de energie gebruikt wordt.
  • Hulp bij het beginnen met een taak.
  • Uitdaging bieden.
  • Hulp bij het plannen van dagen of taken.
  • Informatie aanbieden in zijn context.

Motiverende omstandigheden kunnen volgens onderzoek een positieve uitwerking hebben op het volhouden van aandacht en het geheugen. Anders dan kinderen zonder ADHD, bleken kinderen met ADHD afhankelijk te zijn van sterk motiverende omstandigheden om tot een optimale prestatie te komen. 

Je kind kan zoveel meer.

Bij CareHouse kun je terecht met vragen over ontwikkelingsbeperking en/of passende hulp. Deze hulp is nooit één standaard oplossing. Ieder mens is uniek en ieder mens met een ontwikkelingsbeperking dus ook.

Wij geloven dat je, ook belemmerd door een ontwikkelingsbeperking, veel meer kunt dan je denkt. Samen willen we de uitdaging aangaan kwaliteiten te herkennen en te gebruiken om nieuwe kwaliteiten te ontwikkelen. In dat proces is niet de beperking het uitgangspunt, maar is het individu en zijn/haar omgeving dat. Onze doelen zijn onderschikt aan de doelen van de mensen die ons vragen hen te helpen.

Wil je met ons in gesprek over wat we voor jou/jullie kunnen betekenen? Neem dan contact met ons op.